Architektura
ARCHITEKTURA

Białe kołnierzyki na kopalni - Nowe Gliwice

  • Komentarze

Centrum Edukacji i Biznesu w Gliwicach

Nowe Gliwice - Centrum Edukacji i Biznesu w Gliwicach projekt: MEXEM

Fot: Jarosław Kaczmarski
  • Centrum Edukacji i Biznesu w Gliwicach
  • Centrum Edukacji i Biznesu w Gliwicach
  • Centrum Edukacji i Biznesu w Gliwicach
  • Centrum Edukacji i Biznesu w Gliwicach
  • Centrum Edukacji i Biznesu w Gliwicach
  • Centrum Edukacji i Biznesu w Gliwicach
  • Centrum Edukacji i Biznesu w Gliwicach
  • Centrum Edukacji i Biznesu w Gliwicach

Przy ulicy Bojkowskiej w Gliwicach wielu kierowców zwalnia, bo oto z ziemi wyrastają dwa przepięknie odnowione ceglane budynki. To pochodzące z pierwszej dekady XX wieku pozostałości zabudowań kopalni Gliwice. W zaadaptowanych gmachach cechowni i maszynowni oraz w dobudowanym biurowcu powstało Centrum Edukacji i Biznesu – Nowe Gliwice  

śmierć kopalni Gliwice

Budynki cechowni i maszynowni kopalni Gliwice (Gleiwitzer Grube) powstały w latach 1910-1912 według projektu Emila i Georga Zillmannów. Berlińscy architekci byli bardzo aktywni na Śląsku; są autorami wielu obiektów związanych z przemysłem górniczym, głównie w Katowicach i Bytomiu, a także katowickich osiedli Giszowiec i Nikiszowiec. W roku 2000 kopalnia została zlikwidowana. Maszyny i elementy wyposażenia usunięto, jednak budynki udało się uchronić przed dewastacją. Rozległe, położone niedaleko centrum Gliwic tereny z pokopalnianymi reliktami – bateriami koksowniczymi, hałdami, szybami wyciągowymi – stały się własnością miasta.

rewitalizacja, czyli drugie życie

Przetarg na wykonanie masterplanu całego obszaru oraz projektu rewitalizacji i adaptacji historycznych obiektów cechowni, maszynowni oraz willi dyrektora, zorganizowany przez zarządzającą terenem miejską Agencję Rozwoju Lokalnego, wygrało biuro MEXEM. Pracownia dobrze znała te budynki, bo już wcześniej dla potencjalnych inwestorów przygotowywała kolejne koncepcje ich zagospodarowania, od Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego (ostatecznie zbudowanego w Katowicach), poprzez filię dużej warszawskiej uczelni ekonomicznej, po ostatecznie zrealizowane, dzięki unijnym środkom z funduszu Phare, Centrum Edukacji i Biznesu. W jego ramach działa inkubator przedsiębiorczości i siedziba Gliwickiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości.

Nowe Gliwice

Nowe Gliwice, czyli Centrum Edukacji i Biznesu zajęło majestatyczne gmachy maszynowni i cechowni dawnej kopalni Gliwice. Oba zabytkowe budynki, mimo że położone w głębi działki, dominują nad otoczeniem. Lokalizacja głównego wjazdu na teren kampusu na osi między budynkami dodatkowo podkreśla ich rangę.

Dawna cechownia, przeznaczona na siedzibę uczelni, zachowała częściowo oryginalną konstrukcję. Po obu stronach centralnie położonego holu w budynek wstawiono niezależnie posadowione struktury, w których znalazły się sale wykładowe i pracownie. Odnowiono oryginalne drewniane sklepienie nad dawną salą reprezentacyjną w południowej części budynku i umieszczono tam główną aulę.

Dominanta gmachu, 45-metrowa wieża ciśnień, była w tak złym stanie technicznym, że konieczne okazało się wymurowanie na nowo kruszących się ścian. Obecnie, po usunięciu stalowych zbiorników na wodę, nie ma żadnej funkcji użytkowej. Olbrzymie, pierwotnie jednoprzestrzenne wnętrze gmachu maszynowni zaadaptowano na biura. Wstawiona do środka konstrukcja, tworząca „budynek w budynku”, pozwala dostosować przestrzeń do nowej funkcji, a jednocześnie, poprzez stężenia, usztywnia historyczne ściany zewnętrzne. Wymieniono fundamenty, ale zachowano drewniano-stalową więźbę dachową, częściowo ją uzupełniając.

Centrum Edukacji i Biznesu

Dwadzieścia procent powierzchni biurowej przeznaczono na potrzeby inkubatora przedsiębiorczości. Firmy rozpoczynające w jego ramach działalność gospodarczą korzystają z preferencyjnych stawek czynszu; pozostała powierzchnia budynku wynajęta została komercyjnie i finansuje całość założenia. Na ostatniej kondygnacji znalazły się sale ekspozycyjno-konferencyjne. Projektanci starali się zachować pierwotny efekt jednoprzestrzenności, stąd tam, gdzie to było możliwe, ściany pożarowe zastąpiono kurtynami, opuszczanymi w razie potrzeby. Również główna klatka schodowa, mimo że oddzielona ogniowo, jest całkowicie przeszklona, a panoramiczną windę umieszczono w szklanym szybie.

  • 1
  • 2
przeczytaj rowniez
Źródło: „A-m” 6/2009
Autor: Wojciech Czapnik
Zdjęcia: Jarosław Kaczmarski
Data publikacji: 14.06.2011 10:23
do góry
uaktualnij licznik
Miesięcznik architektura
W numerze 04/2017:
  • Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
  • Aparthotel Lwowska 1 w Krakowie
  • Węzeł przesiadkowy w Solcu Kujawskim
  • Apartamenty LEA 251 w Krakowie
  • więcej
tagi
81.waw.pl apartament apartamentowiec aranżacja wnętrz aranżacje wnętrz architekci architekt architektura architektura Grecji architektura krajobrazu architektura polska architektura sakralna architektura Warszawy architektura wnętrz architektura wnętrza architektura Wrocławia architektura współczesna beton beton architektoniczny biuro biuro architektoniczne biurowiec BoConcept bryła centrum handlowe co zobaczyć Comitor dach dekoracje design dizajn dom dom jednorodzinny drapacz chmur drewno ekologia Euro 2012 film gotyk historia architektury hotel ikea ikona architektury komiks konkurs konkurs architektoniczny kościół Kraków kuchnia lampa loft Londyn małe mieszkanie MAŁY DOM meble Mies van der Rohe minimalizm moda modernizacja modernizm muzeum Muzeum Sztuki Nowoczesnej Newmor Nizio Design International nowoczesna architektura nowoczesne wnętrza nowoczesne wnętrze nowoczesny dom NOWY PROJEKT ZAHA HADID ogród okno ornament pawilon polski design pracownia architektoniczna projekt projekty projekty zahy hadid przestrzeń miejska przestrzeń publiczna recykling rewitalizacja sarp Serwis o architekturze stararchitekt starożytna Grecja Studio Forma 96 STYL NOWOCZESNY styl skandynawski sztuka sztuka współczesna świątynia Tremend trendy urbanistyka wakacje 2013 Warszawa wieżowce Wieżowce Warszawa wieżowiec wnętrza Wrocław współczesna architektura współczesny design wystawa wzornictwo Zaha Hadid ZAHA HADID projekty zrównoważony rozwój życie w architekturze
Żaden utwór zamieszczony w serwisie nie może być powielany i rozpowszechniany lub dalej rozpowszechniany w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny) na jakimkolwiek polu eksploatacji w jakiejkolwiek formie, włącznie z umieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody TIME S.A. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części z naruszeniem prawa tzn. bez zgody TIME S.A. jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.