Jedno miejsce – dwa oblicza. Architektura współczesna i przestrzeń publiczna
Pierwsze miejsce w międzynarodowym konkursie architektonicznym na kampus akademicki i obiekt sportowy UFCSPA CAMPUS IGARA w miejsowości Canoas w Brazylii zajęła bryła z pracowni architektonicznej OSPA.
Nic dziwnego, że właśnie ten projekt został nagrodzony. Oprócz intrygującej betonowej architektury i robiącej wrażenie rozległej przestrzeni publicznej architekci pokusili się o nietypowe rozwiązanie – zaprojektowali boisko piłkarskie na dachu obiektu sportowego należącego do uczelni. Całkowita powierzchnia użytkowa kampusu to 26 385 mkw.
Na pierwszym planie, tuż przed wejściem na teren kampusu, pojawia się ogromny rozświetlony monolit. Mimo gabarytów bryła sprawia wrażenie lekkiej i lewitującej nad ziemią. Brzegi obiektu opierają się na dwóch betonowych „klockach”. Dzięki takiej konstrukcji powstaje szerokie wejście, a raczej przejście na teren szkoły. Obszerny horyzontalny otwór łączy ulicę z placem właściwym kampusu. Architekci stworzyli naprawdę rozległą i interesującą przestrzeń miejską, która w wyjątkowy sposób koresponduje z miastem.
To jednak nie koniec przestrzennych niespodzianek. Przez całą długość obiektu przechodzi oś w formie pasażu. Aleja jest kontynuacją chodnika i prowadzi do przeciwległej ulicy – obiekt otwiera się na miasto z dwóch stron, co jeszcze bardziej integruje go z tkanką miejską. Dzięki temu funkcjonalność projektu wykracza daleko poza działalność akademicką. Architektura współczesna odgrywa w tym przypadku kolejną rolę – jest rodzajem bramy – przejścia na drugą stronę miasta.
Funkcja edukacyjna znajduje się jedynie w budynkach zlokalizowanych na krańcach działki. Największą część terenu stanowi centralny obiekt sportowy oraz sama przestrzeń publiczna wypełniona małą architekturą i mnóstwem zieleni.
Z pasażu i reprezentacyjnego placu na parterze widać jak sportowcy trenują piętro niżej. Wspomniany trakt, przy którym zlokalizowano sklepiki i kawiarnie, prowadzi na drugą stronę miasta. Oprócz boisk na kondygnacji podziemnej znajdują się również szatnie i różnego rodzaju pomieszczenia pomocnicze oraz parking.
Kolejna kondygnacja to już dach a na nim niespodzianka - murawa i profesjonalnych rozmiarów boisko piłkarskie. To nie pierwszy raz kiedy na dachu architektury współczesnej pojawia się niezadaszona przestrzeń do uprawiania sportu. Jakiś czas temu pisaliśmy na ARCHIRAMIE o projekcie szkoły TianTai No.2 Primary School w Chinach [link] – tam z kolei na dachu architekci zaprojektowali bieżnię.
Zaskakujące i nowatorskie rozwiązania to klucz do wygrywania konkursów architektonicznych, jednak żaden nagrodzony budynek nie jest obojętny na ekologię i zrównoważony rozwój. Jest tak również w przypadku tego obiektu. Ogromny kampus został opracowany tak, aby w przyszłości można było podzielić go na poszczególne etapy budowy. Dzięki temu studenci będą mogli korzystać z gotowych części bryły, podczas gdy inne będą się budować. Ekologicznym zamierzeniem było również zaprojektowanie obiektu w taki sposób by zużywał jak najmniej ciepła, był odpowiednio wentylowany i oświetlony. Dużą rolę odgrywało zorientowanie obiektu - wpadające do pomieszczeń światło dzienne jest szczególnie istotne w przypadku obiektów sportowych.
Milena Glinojecka
