Trasa Cesarska: odmienna architektura wnętrz i dekoracje stanowią o niepowtarzalnym charakterze teatrów
Trasa Cesarska łączy stare, ciekawe budynki teatralne w Austrii i Czechach. Daje tym samym okazję do zwiedzania nietypowego, choć zorganizowanego. Projekt ten jest częścią większej inicjatywy pod nazwą Europejski Szlak Teatrów Historycznych, który ma zostać w całości zrealizowany w latach 2012-2017. Każda trasa Europejskiego Szlaku składa się z 9-12 obiektów architektonicznych, wzniesionych w latach 1500-1918. Różni je architektura wnętrz oraz dekoracje na zewnątrz budynków. Wszystkie nadal funkcjonują jako teatry.
Graz: bryły reprezentatywnych teatrów historycznych
Warto przypomnieć, że Austria i Czechy były w przeszłości związane unią i funkcjonowały wraz z innymi podległymi rodzinie Habsburgów ziemiami jako Monarchia Habsburgów. Trasa Cesarska rozpoczyna się w Grazu, drugim co do wielkości mieście w Austrii po Wiedniu. Tam mieszczą się dwa najbardziej reprezentatywne budynki teatrów historycznych.
Pierwszym z nich jest Budynek Opery z 1899 roku. Budynek został zaprojektowany przez dwóch wiedeńskich architektów Ferdynanda Fellnera i Hermanna Helmera. Architekci w latach 1870-1910 zaprojektowali wspólnie 40 teatrów w Monarchii Habsburgów oraz w Niemczech. Ich działalność stała się reprezentatywna dla architektury teatralnej tego okresu.
Drugim budynkiem, który warto zobaczyć podczas podróży Trasą Cesarską jest Schauspielhaus Graz , który stanowi mozaikę trzech wyraźnie zdefiniowanych stylów. Został otwarty w 1776 roku, a następnie zniszczony. Ponownie odbudowano go w 1823 roku.
Inne teatry w Austrii: teatr pałacowy i niebanalny program
Kolejnym punktem na trasie Cesarskiej jest Theater an der Wien, wybudowany w 1801 roku. Odbywało się w nim wiele ważnych premier teatralnych, operowych oraz symfonicznych. Premiery swoich spektakli wystawiali tam m.in. Ludwig van Beethoven czy Johann Strauss. Od 2006 roku Theater an der Wien prezentuje wyłącznie spektakle operowe.
Podczas podróży w górę Dunaju możemy natomiast podziwiać najstarszy zachowany teatr burżuazyjny w Austrii, obecnie Stadttheater w Grein. Teatr ten został wybudowany przez lokalnych aktorów amatorów w 1791 roku. Pomieszczenia teatru od maja do października są wykorzystywane na potrzeby wystaw, które otwiera się dla lokalnych mieszkańców. Teatr mieści się w samym centrum miasta, na zabytkowym rynku miasta Greiner.
Natomiast w pobliżu granicy z Czechami możemy podziwiać Teatr Pałacowy, wybudowany w 1885 roku. Teatr mieści się w zamku Fürstenberg w Weitra i przenosi widza spektaklu w świat teatrów arystokratycznych, które rozprzestrzeniły się na salonach całej Monarchii.
Czechy: ciekawa architektura wnętrz teatrów pałacowych
Kolejne punkty programu Trasy Cesarskiej znajdują się w Czechach. Jest to państwo bogate w budynki arystokratycznych teatrów. Najstarszy z nich jest Teatr Zamkowy w Krumlowie, zbudowany w 1768 roku. Teatr jest prawdziwą perełką wśród zabytków: zachowały się w nim kulisy, rekwizyty i kostiumy z epoki. Natomiast drugim najstarszym budynkiem tego typu jest Teatr Pałacowy w Litomyšlu z 1798 roku. Można tam podziwiać zbiór scenografii Józefa Platznera, słynnego wiedeńskiego teatralnego malarza.
Następnym etapem podróży Trasą Cesarską są kolejne teatry pałacowe w Czechach. Pierwszy z nich to teatr pałacowy w pałacu Kačina, otwarty w 1851 roku. Natomiast kolejny teatr w pałacu w Mnichovie Hradiště powstał po spotkaniu trzech cesarzy Świętego Przymierza w 1833. Byli to: austriacki cesarz Franciszek I, rosyjski car Mikołaj I oraz pruski następca tronu, Fryderyk Wilhelm. W tym budynku również zachowała się znaczna część kostiumów i wyposażenia scenicznego.
Ostatnim zabytkiem na Trasie Cesarskiej jest najstarszy działający teatr zawodowy w kraju - Stavovské divadlo (Teatr Stanowy), zbudowany w stylu klasycystycznym w latach 1781-1783. W architekturze wnętrz dominuje kolor błękitny z białym i złotym, mieści się tutaj pięć kondygnacji lóż. Sala główna, znajdująca się wokół podestu orkiestry, ma kształt litery „U”. Z zewnątrz budynek jest biało-zielony, uwagę zwracają kolumny w stylu korynckim.
Trasa Bałtycka otwarta już w 2015 roku!
Już niebawem aby zobaczyć całe mnóstwo budynków historycznych teatrów nie trzeba będzie jechać do Austrii i Czech! Już w 2015 roku startuje Trasa Bałtycka, na której znajda się polskie budynki tego typu. Polskim teatrom towarzyszyć będą budynki, które znajdują się na Litwie, Łotwie i w Estonii. Za przygotowanie Trasy Bałtyckiej odpowiedzialny jest Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.
Agnieszka Ochenkowska
-
Szkoła marzeń? Gimnazjum w Zurychu
Nowoczesna szkoła. Jak powinna wyglądać szkoła idealna? Zaprojektowany przez Christiana Kereza budynek gimnazjum w zuryskiej dzielnicy Leutschenbach, dzięki zastosowaniu stalowych kratownic i całkowicie przeszklonych fasad, wydaje się unosić w powietrzu. Czy tak wygląda szkoła maprzeń? więcej
-
ŻYCIE W ARCHITEKTURZE 2006
Szósta edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE, organizowanego od 1995 roku więcej
-
W subiektywie - Światowa fotografia architektury: Maurizio Marcato
-
Mistrzowie fotografii architektury: Andreas Gursky
Andreas Gursky uznawany za jednego z najważniejszych współczesnych fotografików. Zdjęcia tego niemieckiego artysty wykonane są jakby z oddali, z kosmosu, pozwalają spojrzeć na miasta, ulice z dystansu. Gursky celowo rezygnuje z efektowności i ekspresji na rzecz surowego realizmu więcej
