Modern Wing to zakrojona na szeroką skalę rozbudowa Instytutu Sztuki w Chicago (Art Institute of Chicago), instytucji kulturalnej działającej od lat 40. ubiegłego stulecia. Po rozbudowie AIC stał się drugim co do wielkości obiektem muzealnym w Stanach Zjednoczonych. Nowy pawilon mieści kolekcje współczesnej sztuki europejskiej, a jednocześnie dopełnia strukturę przestrzenną i ofertę kulturalną kampusu AIC. Rozbudowa została wprowadzona w taki sposób, by wszystkie ogólnodostępne elementy obiektu – takie jak ogród, dziedziniec, funkcje edukacyjne – były czynnie powiązane z miastem.
Założenia projektowe
Kompozycyjną bazę budynku pokryto okładziną z płyt piaskowca, takich samych jak na istniejącej historycznej siedzibie AIC. Taki zabieg sprawia wrażenie, że budynek stoi tu od wielu lat. Na kamiennej płycie oparto lekką w wyrazie – lecz jednocześnie solidną – stalowo-szklaną konstrukcję budynku. Na dachu zaprojektowano taras, w posadzce którego zamontowano system podgrzewania zapobiegający zaleganiu śniegu, co pozwala na użytkowanie przez cały rok.
„Latający dywan”
Nowy pawilon przekryto niezależnym zadaszeniem rozpraszającym światło i tworzącym idealne warunki oświetleniowe dla oglądania wystawianych dzieł sztuki. Zadaszenie tworzy stalowy ruszt podpierający konstrukcję z aluminiowych belek, na których oparto prefabrykowane kasety złożone z aluminiowych kształtowników ekstrudowanych. Wpuszczają one północne światło pod spód przekrycia, jednocześnie blokując dopływ intensywnego światła południowego do wnętrza sal wystawowych. Światło przesączające się przez zadaszenie wpada do galerii wystawienniczych przez świetliki dachowe. Ruszt oparty jest na stalowych kolumnach o przekroju rurowym i średnicy około 35 cm, wspierających się na konstrukcji żelbetowej budynku.
Podwójna ściana kurtynowa
Jednym z głównych zamierzeń projektowych było uzyskanie wrażenia lekkości konstrukcji nowego pawilonu. Przeszklone podwójne elewacje – północną i południową wykonano w konstrukcji z profili aluminiowych wzmacnianych rdzeniami stalowymi. Elewacje te zamiast opierać, podwieszono do konstrukcji żelbetowej, ponieważ konstrukcja metalowa może być cieńsza, gdy jest rozciągana. Wieszano na nich zestawy szklane o wymiarach około 580/70 cm ze szkła laminowanego, pokrytego filtrem UV i filmem zapewniającym retencję barw. Ze względu na nietypowe wymiary, niedostępne na miejscu, szyby wykonywano w Europie. W celu wizualnego „odchudzenia” konstrukcji żelbetowej połączono w niej elementy wykonywane in-situ z prefabrykowanymi teownikami, uzyskując rozpiętości stropów dochodzące do 16,5 m.
Instalacje
Wizualną lekkość stropów dodatkowo wzmocniono unikając prowadzenia instalacji technicznych pod sufitami. Instalacje klimatyzacyjno-wentylacyjne rozprowadzono wewnątrz podwójnych ścian rozdzielających budynek na sekcje – powietrze jest nawiewane poprzez rozciągające się wzdłuż stropów szczeliny w ścianach, a jedynymi urządzeniami widocznymi na sufitach są tryskacze i detektory dymu.
Naturalne oświetlenie
Ważnym założeniem projektowym była również kontrola oświetlenia naturalnego – szczególnie w odniesieniu do sal wystawowych i przestrzeni wspólnych. Wykorzystanie naturalnych warunków oświetlenia było o tyle łatwe do realizacji, że Chicago jest położone na regularnej siatce ulic o kierunku północ-południe i wschód-zachód, co umożliwia wykorzystanie pełnego cyklu słonecznego w oświetleniu budynku. Istotnym elementem kształtującym wewnętrzne środowisko budynku są również przeszklone, podwójne elewacje, które – zapewniając widok na Millennium Park – chronią wnętrze przed nadmiernym nagrzewaniem i wychładzaniem, a także przed hałasem. Wykorzystanie energii światła dziennego pozwoliło projektantom zmniejszyć zapotrzebowanie na energię o 50 % w stosunku do istniejącego obiektu AIC.
Nowe skrzydło Instytutu Sztuki
Lokalizacja: Chicago, USA
Autorzy: Renzo Piano Building Workshop, Paryż, Francja
Współpraca: InterActive Design Inc.
Konstrukcja: Ove Arup & Partners, Londyn
Architektura krajobrazu: Gustafson Guthrie Nicol Ltd., Seattle, Waszyngton
Inwestor: The Art Institute in Chicago
Generalny wykonawca: Turner Construction, Chicago, Illinois
Powierzchnia całkowita: 24 526 m2
Projekt: 1999-2009
Realizacja: 2009
Koszt inwestycji: 294 000 000 USD