Architektura
ARCHITEKTURA
Socjalistyczna architektura Warszawy

Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu

  • Komentarze

Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu

Osiedle Sady Żoliborskie, proj. Halina Skibniewska

Fot: Zbyszko Siemaszko, Narodowe Archiwum Cyfrowe
  • Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu
  • Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu
  • Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu
  • Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu
  • Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu
  • Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu
  • Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu
  • Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu
  • Sady Żoliborskie – ludzka twarz architektury socjalizmu

Sady Żoliborskie w Warszawie. Powojenne bloki są często kojarzone się z małymi mieszkaniami, wielką płytą i nieludzką skalą budownictwa. Wśród chaosu betonowych osiedli można jednak znaleźć przypadki wizjonerskich i funkcjonalnych założeń architektoniczno-społecznych.

Sady Żoliborskie. Trudno sobie wyobrazić krajobraz polskich miast bez bloków będących głównym trendem w budownictwie mieszkaniowym socjalizmu. Pomimo politycznych nacisków i ograniczonej wolności twórczej w powojennej Polsce, architektom udawało się przemycić oryginalne pomysły łączące w sobie jakość architektoniczną z dbałością o funkcję społeczną budynków mieszkalnych. Jednym z przykładów takich założeń jest warszawskie osiedle Sady Żoliborskie zaprojektowane przez Halinę Skibniewską. Architektka współredagowała prestiżowy, francuski magazyn „L'Architecture d'Aujourd'hui", a w socjalistycznej rzeczywistości jej działalność była dla Polaków „oknem na zachód".  Osiedle Sady Żoliborskie było oazą zieleni w krajobrazie szarych, betonowych mrówkowców Warszawy lat 60. i stało się wizytówką architektury mieszkaniowej PRL.

Przedwojenne dziedzictwo architektoniczne

Halina Skibniewska wywodziła się z przedwojennego, awangardowego środowiska architektonicznego skupiającego m.in. jej męża Zygmunta Skibniewskiego, który w latach 30. odbył praktykę w studiu Le Corbusiera. W funkcjonalności Sadów Żoliborskich widać wpływy międzywojennego modernizmu, które udało się zachować dzięki politycznej odwilży. Halina Skibniewska  nie ograniczała architektury jedynie do budynków, lecz uwzględniała również otoczenie, dlatego niską zabudowę osiedla ukryła wśród drzew i zieleni sadów warszawskiego Żoliborza. Między budynkami znalazły się liczne piaskownice, place zabaw oraz ogródki będące przedłużeniem mieszkań.

Architektura społeczna

Projektując osiedle, Halina Skibniewska brała pod uwagę względy społeczne, w tym wiek, sytuację materialną i strukturę relacji osób, dla których przeznaczone były mieszkania. Zarezerwowała miejsce dla rodzin z dziećmi, osób starszych i niepełnosprawnych. Pomimo presji władz, które stawiały na wykorzystanie wielkiej płyty, osiedle udało się zbudować z szarej cegły, szczególnie popularnej wśród architektów przedwojennego modernizmu. Budynki były najczęsciej zbudowane na planie kwadratu, a jedna ze ścian każdego z nich była pokryta loggiami. Większość bloków miała od 3 do 5 kondygnacji, a na każdym piętrze znalazło się 6 mieszkań.

Nowoczesne i otwarte mieszkanie

Ważną cechą mieszkań była ich elastyczność i funkcjonalność. Dzięki umieszczeniu instalacji w ścianach zewnętrznych, układ wnętrz mieszkań można było dostosować do mieszkańców. Stosując otwarte założenie, Halina Skibniewska wzięła pod uwagę strukturę rodziny zmieniającą się na przestrzeni lat, dlatego pomieszczenia można było adaptować według potrzeb członków rodziny.

przeczytaj rowniez
Autor: Grzegorz Zawora
Zdjęcia: Rutowska Grażyna, Narodowe Archiwum Cyfrowe, Zbyszko Siemaszko, Narodowe Archiwum Cyfrowe
Data publikacji: 11.10.2013 16:09
do góry
uaktualnij licznik
Miesięcznik architektura
W numerze 04/2017:
  • Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
  • Aparthotel Lwowska 1 w Krakowie
  • Węzeł przesiadkowy w Solcu Kujawskim
  • Apartamenty LEA 251 w Krakowie
  • więcej
tagi
81.waw.pl apartament apartamentowiec aranżacja wnętrz aranżacje wnętrz architekci architekt architektura architektura Grecji architektura krajobrazu architektura polska architektura sakralna architektura Warszawy architektura wnętrz architektura wnętrza architektura Wrocławia architektura współczesna beton beton architektoniczny biuro biuro architektoniczne biurowiec BoConcept bryła centrum handlowe co zobaczyć Comitor dach dekoracje design dizajn dom dom jednorodzinny drapacz chmur drewno ekologia Euro 2012 film gotyk historia architektury hotel ikea ikona architektury komiks konkurs konkurs architektoniczny kościół Kraków kuchnia lampa loft Londyn małe mieszkanie MAŁY DOM meble Mies van der Rohe minimalizm moda modernizacja modernizm muzeum Muzeum Sztuki Nowoczesnej Newmor Nizio Design International nowoczesna architektura nowoczesne wnętrza nowoczesne wnętrze nowoczesny dom NOWY PROJEKT ZAHA HADID ogród okno ornament pawilon polski design pracownia architektoniczna projekt projekty projekty zahy hadid przestrzeń miejska przestrzeń publiczna recykling rewitalizacja sarp Serwis o architekturze stararchitekt starożytna Grecja Studio Forma 96 STYL NOWOCZESNY styl skandynawski sztuka sztuka współczesna świątynia Tremend trendy urbanistyka wakacje 2013 Warszawa wieżowce Wieżowce Warszawa wieżowiec wnętrza Wrocław współczesna architektura współczesny design wystawa wzornictwo Zaha Hadid ZAHA HADID projekty zrównoważony rozwój życie w architekturze
Żaden utwór zamieszczony w serwisie nie może być powielany i rozpowszechniany lub dalej rozpowszechniany w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny) na jakimkolwiek polu eksploatacji w jakiejkolwiek formie, włącznie z umieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody TIME S.A. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części z naruszeniem prawa tzn. bez zgody TIME S.A. jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.