Teatr Dee i Charlesa Wylych (Dee and Charles Wyly Theatre)Dallas, Texas, USA
Autorzy: REX / OMA
Współpraca:
Kendall/Heaton Associates
Konstrukcja:
McCarthy Construction
– Gary Akin,
Wayne Hendricks
Akustyka: DHV – Renz van Luxemburg, Ben Kok, Theo Raijmakers
Inwestor: Dallas Center for the Performing Arts
Powierzchnia całkowita:
7469 m2
Projekt: 2006
Realizacja: 2009
Nie podano kosztu inwestycji
Założenia projektowe
W tradycyjnym układzie budynku mieszczącego teatr centralnie położona przestrzeń sceniczna z widownią jest otoczona pomieszczeniami pomocniczymi – zapleczem sceny, garderobami, kuluarami, kasami, foyer. Powoduje to odcięcie miejsca spektaklu od otoczenia. Autorzy projektu Wyly Theatre postanowili wszystkie funkcje pomocnicze zlokalizować pod i nad przestrzenią sceniczną i audytoryjną, oddzielając je od przestrzeni zewnętrznej całkowicie przeszkloną elewacją. W efekcie powstał budynek o dwunastu kondygnacjach, z polem gry zlokalizowanym na parterze, a foyer na poziomie -2.
Akustyka
Projektanci dążyli do uzyskania krótkiego czasu pogłosu (0,8-1,4 sekundy), najlepszego dla przedstawień teatralnych. Jednak ponieważ czas pogłosu jest odwrotnie proporcjonalny do powierzchni materiałów dźwiękochłonnych, a większą część obudowy przestrzeni scenicznej stanowiła elewacja ze szkła dobrze odbijającego dźwięk, jedyną szansą na uzyskanie kontroli nad rozchodzącym się po audytorium dźwiękiem była konstrukcja technicznego sufitu podwieszonego w strefie nadscenia. Pod pomostami technicznymi zamontowano tam lekko wygięte panele z włókna szklanego rozpraszające fale dźwiękowe. Drugim ważnym czynnikiem kontroli dźwięku we wnętrzu budynku była właściwa izolacja od hałasów zewnętrznych – licznych ze względu na położenie teatru w pobliżu autostrady i tras lotniczych. Zadanie byłoby proste przy dwuwarstwowej elewacji z kilkunastocentymetrową szczeliną powietrzną między warstwą zewnętrzną i wewnętrzną. Jednak ze względów finansowych zastosowano elewację jednowarstwową. Konsultanci do spraw akustyki i elewacji zaprojektowali pakiet szybowy o grubości całkowitej 6 cm i szczeliną o szerokości 2,5 cm między szybami. Szkło laminowano folią o sztywności większej niż typowa, a obie warstwy pakietu składają się z szyb o różnej grubości – to wszystko pozwala skutecznie tłumić hałasy dochodzące z zewnątrz. Uzyskany poziom izolacyjności to 50 punktów w skali STC (Sound Transmission Class, standardowy pakiet szybowy oceniany w tym systemie ma 35 punktów).
Przeszklone ściany zewnętrzne audytorium mają wysoką izolacyjność akustyczną, a w ich konstrukcji zintegrowano ruchome zasłony, które pozwalają na zupełne odcięcie wnętrza od otoczenia. Niektóre elementy elewacji funkcjonują jako drzwi obracane, co pozwala na powiązanie wnętrza z przedpolem budynku również pod względem funkcjonalnym.
Konstrukcja
Mieszaną konstrukcję budynku, pozbawioną słupów narożnych i pośrednich, tworzą kratownice stalowe, wielkowymiarowe słupy żelbetowe i stalowe stropy. Jej głównymi elementami jest sześć wielkowymiarowych kolumn, obwodowa ściana usztywniająca oraz trzykondygnacyjna kratownica (między kondygnacjami +4 i +7). Wyżej położone kondygnacje obłożono prefabrykowanymi elementami aluminiowymi składającymi się z pionowych profili rurowych różnej średnicy, których układ daje efekt tekstury. W budynku Wyly Theatre pomieszczono również wszystkie uzupełniające funkcje współczesnego teatru – sklep, kafeterię, wielofunkcyjny taras na dachu, sale prób, biura.
Przestrzeń sceniczna
Audytorium tworzy zestaw ruchomych podestów o regulowanym stopniu podniesienia, na których ustawia się krzesła. Wzdłuż ścian zewnętrznych zamontowano podnoszone, trzykondygnacyjne konstrukcje chowane w przestrzeni nadscenia, które po opuszczeniu tworzą ściany z balkonami. Podłogę sceny i audytorium wykonano z tanich materiałów – można ją nawiercać, malować, wbijać w nią gwoździe.
