Objęty patronatem przez prezydenta RP Bronisława Komorowskiego konkurs miał na celu wyróżnienie najlepszych budynków zrealizowanych w Polsce w latach 2000-2012, promocję najlepszych osiągnięć architektury w naszym kraju oraz rozbudzanie społecznego zainteresowania tą dziedziną sztuki. W ocenie nominowanych w konkursie budynków szczególnie ważne było, czy wprowadzają one nową jakość do przestrzeni miejskiej, szanując jednocześnie wartości historyczne i kulturowe otoczenia.
Zintegrowany Węzeł Przesiadkowy we Wrocławiu
Projekt ten, jak żaden inny, nauczył nas, że w uprawianiu architektury najważniejsze są wiara, cierpliwość i determinacja. Powstał wiosną 2008 r. i, mimo początkowego entuzjazmu, realia budżetowe sprawiły, że w kolejnych miesiącach szansa na jego realizację w pełnym zakresie była coraz mniejsza, a wizja drastycznych uproszczeń – coraz bardziej realna. Kiedy na domiar złego przegraliśmy przetarg na wykonanie dokumentacji technicznej do gotowej już koncepcji, sprawa wydawała się beznadziejna. Jak zwykle w takich sytuacjach, pomogła determinacja i trochę szczęścia – nasz projekt zdobył Złoty Medal na Międzynarodowym Biennale Młodych Architektów w Mińsku i – tam zauważony – zaczął żyć własnym życiem. Nie bez znaczenia była również ścisła współpraca autorska z architektem miasta i postawa władz egzekwujących odpowiednią jakość architektoniczną także w przypadku projektów z zakresu infrastruktury.
Trudny kontekst
Projektowanie we Wrocławiu polega zazwyczaj na wypełnianiu ubytków w tkance miasta. Naturalnym punktem zaczepienia staje się kontekst. Tym razem okazał się on wyjątkowo trudny: tworzyły go niepozorne skrzyżowanie o nietypowej geometrii i zarośla. Koszmar senny każdego wrocławskiego architekta. Rzeczywisty kontekst – nowy Stadion Miejski z esplanadą oraz wielopoziomowy węzeł drogowy przy Autostradowej Obwodnicy Wrocławia – miał dopiero powstać, pojawiając się równolegle z naszym obiektem.
Bardzo klarowny był natomiast program funkcjonalny budynku i to on – w połączeniu z pamięcią o dobrych tradycjach ekspresyjnych w formie stacji warszawskiej kolejki śródmiejskiej i niedosytem po przegranym konkursie na projekt stadionu – sprowokował nas do odważniejszych poszukiwań formalnych.
Od plastelinowego modelu...
Początkowo pracowaliśmy niemal wyłącznie na kartonowych i plastelinowych modelach, szukając właściwego wyrazu, aby dookreślić powstającą od zera przestrzeń. W dokonaniu ostatecznego wyboru pomogły nam: decyzja o asymetrii dachu podporządkowana logice przepływu ludzi oraz potrzeba płynnego, intuicyjnego przekierowania ruchu pieszego na esplanadę stadionu. Nierównoległe, przecinające się linie, z których zbudowano bryłę, miały swoją genezę w zmultiplikowanych kierunkach dróg, torów kolejowych i tramwajowych, a także ścieżek pieszych i rowerowych. Miejsce, w którym się one zbiegają, obudowaliśmy strukturą złożoną z płaszczyzn, które – pozornie nieuporządkowane – układają się w dynamiczną i skończoną kompozycję. Tak uformowana bryła obiektu stała się przeciwwagą do łagodnych krzywizn stadionu i jego przedpola. Całość ubraliśmy w surowy, nieco brutalistyczny w wyrazie beton uzupełniony elementami z ocynkowanej stali, wpisując się w estetykę powstałego w międzyczasie kontekstu – stadionu i otaczającej go plątaniny dróg.
...do betonowego latawca
Wielki jaszczur, betonowe origami czy latawiec – funkcjonujące w pracowni nazwy przystanku zdradzają, że tym razem złamaliśmy wszelkie nasze zasady i myśleliśmy przede wszystkim formą. Ale przecież każdy z nas marzył o tym, by kiedyś puścić latawiec. Ten jest betonowy.
ZINTEGROWANY WĘZEŁ PRZESIADKOWY, WROCŁAW STADION
lokalizacja:
Wrocław al. Śląska
autorzy:
Maćków Pracownia Projektowa:
Jacek Brzezowski, Marta Firganek, Marek Kotowski, Piotr Krynicki, Zbigniew Maćków, Piotr Wilk
współpraca autorska, wytyczne technologiczne:
Piotr Fokczyński – Architekt Miasta
dokumentacja budowlana i wykonawcza:
Konsorcjum projektowe: Arcadis, Studio Architektoniczne OZONE, ZNTiW Inmost-Projekt
współpraca: Maćków Pracownia Projektowa, Piotr Fokczyński – Architekt Miasta
generalny wykonawca:
Przedsiębiorstwo budowlane FILAR, Wrocław
kierownik budowy: Janusz Kania
inwestor:
Gmina Wrocław, Wrocławskie Inwestycje
projekt:
2008
realizacja:
2010-2011
autor zdjęć:
Thomas Lewandowski
