Świdermajer – taką nazwą określa się drewniane budynki z lat 1880-1939 na Linii Otwockiej, czyli w podwarszawskich miejscowościach wzdłuż linii kolejowej Wawer-Śródborów. Ten specyficzny styl zapoczątkował Michał Elwiro Andriolli (1836-1893), romantyczny rysownik i malarz, znany głównie z ilustracji do Pana Tadeusza. W 1880 roku kupił położoną nad rzeką Świder posiadłość Brzegi, gdzie wybudował dworek i domki letniskowe. Podstawowym wzorem była dla niego spopularyzowana po wystawie światowej w Wiedniu (1873) architektura szwajcarska. Wzbogacił jej formy o elementy zaczerpnięte z tradycyjnego budownictwa mazowieckiego, alpejskiego, a także rosyjskiego (charakterystyczne werandy i przedsionki). Dla świdermajera typowe są również spiczaste zakończenia dachów i wykonane w drewnie, ażurowe, „koronkowe” dekoracje. Stworzony przez osiadłego w Brzegach rysownika styl szybko znalazł licznych naśladowców. Dynamiczny rozwój pobliskiego Otwocka oraz położonych wzdłuż Wisły letnisk w końcu XIX i na początku XX wieku, spowodował rozbudowę istniejącej infrastruktury wypoczynkowej. Nowo powstające pensjonaty, wille i sanatoria wznoszone były często w oparciu o wprowadzone przez Andriolliego formy i ornamenty.
Samą nazwę świdermajer wymyślił Konstanty Ildefons Gałczyński, który w latach 30. mieszkał w podwarszawskim Aninie. Określenie nawiązuje do biedermeieru – stylu dekoracji wnętrz charakterystycznego dla pierwszej połowy XIX wieku, silnie związanego z kulturą mieszczańską. Nazwa Gałczyńskiego po raz pierwszy pojawiła się w wierszu Wycieczka do Świdra; okazała się najbardziej sugestywna i popularna, wypierając inne określenia, takie jak Andriollówka czy styl nadświdrzański.
Po wojnie, wiele świdermajerowskich pensjonatów, w których urządzono mieszkania kwaterunkowe, uległo dewastacji. Od niedawna architektura ta jest jednak otaczana większym zainteresowaniem i troską – stare budynki odnawia się, te nowo powstające w miasteczkach Linii Otwockiej coraz częściej mają formy i ornamenty charakterystyczne dla świdermajera.
- 1
- 2
-
Drewniana architektura we wnętrzu biurowca
Drewniane elementy aranżacji wnętrz są ostatnio bardzo popularne. Jednak spektakularne schody, jakie znalazły się we wnętrzu izraelskiego biurowca budzą, przynajmniej w naszym odczuciu, pewne kontrowersje. A Wy co sądzicie o tej realizacji? więcej
-
Świdermajer w Krakowie
Historia i współczesność „świdermajerów” oraz warsztaty stolarskie – prezentacja architektury z przełomu XIX i XX wieku więcej
-
Architektura współczesna Centrum Badawczego Parku Narodowego w Kanadzie
W kanadyjskiej prowincji Quebec znanej jako ośrodek narciarski wznosi się bryła reprezentująca Park Narodowy Mont-Tremblant, w którym się znajduje. Jest to Centrum Badawcze zlokalizowane w sercu Parku Narodowego. Architektura współczesna została zaprojektowana tak, aby odsłaniać wspaniały widok na jezioro Monroe i okoliczne góry więcej
-
Drewno we współczesnej architekturze skandynawskiej - bryła schronu wśród gór Norwegii. TOP 10 ZDJĘĆ!
Architektura współczesna krajów skandynawskich rozwija się zarówno w zaludnionych po brzegi miastach, jak i w miejscach, w których tylko czasami można spotkać człowieka. Tak jest w przypadku drewnianej architektury obiektu turystycznego - The Rabot Tourist Cabin. Bryła znajduje się ona nieopodal lodowca Okstindan w północnej Norwegii (ok. 1200 m n.p.m.). Intrygująca nazwa budynku pochodzi od nazwiska znanego francuskiego geografa, glacjologa i podróżnika Charlesa Rabota. Człowiek ten jako pierwszy wspiął się na najwyższy szczyt Szwecji - górę Kebnekaise więcej
- WNĘTRZA: Drewniana architektura we wnętrzu biurowca
- LIFESTYLE: Świdermajer w Krakowie
- ARCHITEKTURA: Architektura współczesna Centrum Badawczego Parku Narodowego w Kanadzie
- ARCHITEKTURA: Drewno we współczesnej architekturze skandynawskiej - bryła schronu wśród gór Norwegii. TOP 10 ZDJĘĆ!
- ARCHITEKTURA: Majówka 2014? Największe drewniane kościoły Europy można zobaczyć na Śląsku
