Rewitalizacja, czyli dosłownie „przywrócenie do życia”, to zespół skoordynowanych, wieloaspektowych działań, służących do przekształcenia zdegradowanej części miasta – dzielnicy, obszaru poprzemysłowego, centrum itd. Działania prowadzone są w dużej skali i dotyczą różnych dziedzin, w tym remontów i modernizacji budynków, usprawnienia komunikacji, wprowadzenia udogodnień dla osób niepełnosprawnych itd. Nieodłącznym elementem rewitalizacji są działania nie związane bezpośrednio z budownictwem i współczesną czy dawną architekturą, a dotyczące kwestii społecznych, ekonomicznych, kulturalnych i innych, znalezienia nowych funkcji dla określonej przestrzeni. Innymi skutkami rewitalizacji są powstanie nowych miejsc pracy, budowa lokalnych społeczności, poprawa bezpieczeństwa, zachowania dziedzictwa kulturowego i inne.

Rewitalizacja w Polsce

W ostatnim dziesięcioleciu termin rewitalizacja zyskał w Polsce dużą popularność. Często jest jednak stosowany niepoprawnie, w odniesieniu do działań prowadzonych na niewielką skalę (rewitalizacja domu, szpitala, czy innego pojedynczego obiektu architektonicznego) albo w ograniczonym zakresie. W ten sposób termin używany jest jako synonim dla remontu, adaptacji, konserwacji, odbudowy itd., a więc dla działań które można uznać za składowe elementy właściwej rewitalizacji.

Po roku 2000 w Polsce wdrożone zostały programy rewitalizacji, między innymi w Krakowie (dzielnica Podgórze), Warszawie (Praga), Żyrardowie, Łodzi, Radomiu i innych miastach.

Rewitalizacja  - historia

Sama koncepcja rewitalizacji wywodzi się z USA. Sformułowana została w połowie XX stulecia i zmieniała się z biegiem czasu. Początkowo celem działań prowadzonych przez lokalne władze we współpracy z prywatnymi firmami celem było przede wszystkim stymulowanie działań gospodarczych, tworzenie nowych miejsc pracy i zwiększanie zysku. Stopniowo rosło znaczenie ochrony wartości kulturowych i społecznych, obecnie odgrywających rolę równorzędną z tkanką miejską.

Heller C. A., Rewitalizacja obszarów miejskich. Praktyczny przewodnik: jak opracować lokalny plan rozwoju?, 2005
Herbst K., Społeczny sens rewitalizacji, 2008
Kopeć M., Rewitalizacja miejskich obszarów zdegradowanych, Warszawa 2010
Podręcznik rewitalizacji. Zasady, procedury i metody działania współczesnych procesów rewitalizacji, Warszawa, Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, 2003
Skalski K. (red.), O budowie metod rewitalizacji w Polsce - aspekty wybrane, Kraków 2010