Wierzeje to archaiczne, rzadko stosowane określenie dwuskrzydłowych wrót, zwanych też podwojami. W przeszłości odróżniano niekiedy wrota od wierzei. Te pierwsze miały być umieszczone w bramach, ogrodzeniach; te drugie w budynkach, przede wszystkim obiektach gospodarczych, szopach, stodołach czy oborach.
Wierzeje pierwotnie pozbawione były zawiasów, budowano je całkowicie bez użycia metalu – na wsi do XIX wieku drogiego i używanego rzadko. Poruszanie przy otwieraniu i zamykaniu umożliwiały czopy obracające się w gniazdach. Drewniane czopy były na stałe połączone ze skrzydłem wrót. Obracały się w tzw. stępkach, wgłębieniach, na których dnie umieszczano wklęsły kamień. Taka twarda, gładka podstawa zwiększała trwałość konstrukcji i ułatwiała jej używanie. Bieguny stosowano także w okiennicach chałup chłopskich i drzwiach, dawniej także w dworach (por. architektura wernakularna).
Szkielet konstrukcji obijany był deskami. W budownictwie ludowym do łączenia tych elementów używano długo drewnianych kołków, później gwoździ.
Wierzeje zamykano zasuwą, skoblem, osadzaną na obu skrzydłach deską albo belką.
Powiązane hasła: brama, chałupa, drzwi, furta, skobel, wrota
Więcej informacji
Czerwiński T., Budownictwo ludowe w Polsce, Warszawa 2008
Gloger Z., Encyklopedia Staropolska, 1903
W
Wierzeje
Autor: KZ
Data publikacji: 29.10.2015 15:34
Tagi:
budownictwo ludowe
do góry
poprzednie hasło
-
Złota 44 Daniela Libeskinda. Widzieliśmy apartamenty na 50. piętrze wieżowca! Znamy też ceny. Zobaczcie zdjęcia
W Złotej 44 projektu Daniela Libeskinda oficjalnie rozpoczęto sprzedaż apartamentów. Byliśmy na 50 piętrze wieżowca w centrum Warszawy, gdzie urządzono 3...
Żaden utwór zamieszczony w serwisie nie może być powielany i rozpowszechniany lub dalej rozpowszechniany w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny) na jakimkolwiek polu eksploatacji w jakiejkolwiek formie, włącznie z umieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody TIME S.A. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części z naruszeniem prawa tzn. bez zgody TIME S.A. jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.
Dom i ogród:
Architektura:
Zdrowie i parenting:
Hobby:
News:
Rozrywka:
Radio:
SKLEP ONLINE:
Murator
Dobre wnętrze
M jak mieszkanie
Moje mieszkanie
Podróże
Żagle
Architektura
Zdrowie
Miesięcznik M jak mama
Sklep online
Copyrights © TIME S.A. 2008-2023 | Design by TIME S.A. | Hosted by 