Na przełomie XIX i XX wieku nocna fotografia stała się samodzielnym gatunkiem artystycznym. Wcześniej w początkach tego medium, zarejestrowanie obrazów przy słabych warunkach oświetleniowych było prawie niemożliwe, ale we wczesnych latach XX wieku coraz doskonalsza technika fotograficzna, szybsze filmy, przenośne i bardziej poręczne aparaty oraz dostępniejsze lampy błyskowe dały artystom wolną rękę w odkrywaniu wszechświata migoczącego światła i aksamitnej ciemności, który objawiał się w godzinach pomiędzy zmrokiem a świtem. Nowocześni fotografowie byli zafascynowani nastrojami wywoływanymi przez elektryczne światło: delikatnym lśnieniem kul ulicznych latarń, skrzącymi się fasadami drapaczy chmur, oślepiającymi znakami neonów, intymnym światłocieniem pokoi skąpanych w zmiękczonym przez abażury świetle.
Nocni fotografowie byli szczególnie czuli na deszcz, śnieg, lód i mgłę – zarówno za względu estetycznych jak i praktycznych. Mokra nawierzchnia i podnosząca się mgła mogły nadać obrazom atmosferę poetyckiego odrealnienia, ale także odbijały i rozpraszały dostępne światło, skracając czas ekspozycji zdjęć.
W latach 30. z inspiracji pionierów fotografii nocnej – Brassaï w Paryżu i Billa Brandta w Londynie – fotografowie zaczęli zwracać swoją uwagę w stronę nocnego życia miasta, od ludycznego i gwarnego Święta San Gennaro w nowojorskiej Małej Italii zamieszkałej przez włoskich emigrantów aż po wystawnie eleganckie premiery w operze. Inni skupiali się na światku przestępczym lub samotnych postaciach z marginesu, ukazując noc jako ciemne królestwo przyjemności, niebezpieczeństwa i występku. Artyści z czasem zaczęli zagłębiać techniki inwigilacji wykorzystywane przez policję i wojsko (ukryte kamery, filmy na podczerwień, reflektory) aby głębiej wkraczać w ukryte wymiary nocy, wszystko po to, by zrealizować odwieczne pragnienie uchwycenia ciemności.
Najnowsza wystawa w nowojorskim The Metropolitan Museum of Art – Bight Vision: Photography After Dark (Jasna wizja: Fotografia po zmroku) przedstawia drogi, którymi podążali współcześni fotografowie, by odkrywać wizualny i symboliczny potencjał nocnych obrazów. Wśród prezentowanych prac są nastrojowe malownicze nokturny Edwarda Steichena i Alvina Langdona Coburna; tajemnicze i pełne mroku sceny uliczne widziane w obiektywie Brassaï, Billa Brandta i Roberta Franka; abstrakcje elektrycznego światła, w których specjalizował się włoski futurysta Giuseppe Albergamo; lotnicze zdjęcia przedmieść Los Angeles wykonanych w nocy przez współczesnego artystę Davida Deutscha.
Wystawa prezentuje zbiory w całości pochodzące z kolekcji MET. Na ekspozycję składają się prace prawie 40 fotografów pokazujące nocne zdjęcia od końca XIX wieku po współczesność.
Wystawa Bight Vision: Photography After Dark
26 kwietnia 2011 – 18 września 2011
The Metropolitan Museum of Art – The Howard Gilman Gallery
