Współczesna architektura krajobrazu ze Skandynawii

Żeby zaprojektować dobrą przestrzeń publiczną, wystarczy trzymać się kilku prostych zasad, zasugerował dość przewrotnie Thorbjörn Andersson podczas kwietniowej konferencji z cyklu „Współczesna architektura krajobrazu - trendy, technologie i praktyka". Andersson to wykładowca akademicki i uznany projektant SWECO Architects, miał okazję współpracować m.in. z Frankiem Gehrym, Tadao Ando i innymi tuzami współczesnej architektury. Może sobie więc pozwolić na porady w amerykańskim stylu „jak osiągnąć sukces w dziesięciu krokach”:  

· Przede wszystkim słuchaj miejsca, kontekst jest najważniejszy.
· Niech główna idea decyduje o projekcie, na początku nie skupiaj się na drobiazgach.
· Zaczynaj od opracowania projektu w dużej skali. Najpierw idea, później design.
·  Wykorzystuj krajobraz, włącz dalsze otoczenie do swojego projektu (shakkei).
·  Delikatny dotyk może być lepszy od radykalnych działań.
·  Stosuj duże formy. Inaczej niż w architekturze, to nie człowiek jest punktem odniesienia, ale krajobraz.
·  Pomyśl, jak miejsce będzie wyglądało o zmierzchu.
·  Wykorzystuj różnice poziomów.
·  Zwracaj uwagę na granice i obrzeża.
·  Używaj ponownie; re-use i recykling mają przyszłość. 

Projektant ilustrował kolejne punkty zdjęciami z własnych realizacji, takich jak Physic Garden wypełniony roślinami leczniczymi przygotowany dla firmy farmaceutycznej, czy mebel miejski-pasaż zrobiony z wielkiej, pociętej na segmenty cysterny w Holmens Bruk. Na koniec przyznał, że jego dekalog jest nie tylko całkowicie subiektywny, ale i zmieniał się wielokrotnie – projektant krajobrazu musi uczyć się przez całe życie. 

W warszawskiej siedzibie SARP o niektórych wyzwaniach typowych dla zawodu opowiadali także inni Skandynawowie. Henrik Bos, dyrektor jednej z największych fińskich firm wykonawczych VRJ Group przedstawił organizację pracy w dużym zespole. Stein Wikholm, właściciel grupy Wikholm AS mówił o zielonych dachach i nowej organizacji przestrzeni dla pieszych, zaś Trine Trydeman i Jacoba Kampa, założyciele duńskiej pracownia 1:1 landskab o planowaniu zieleni z myślą o bezpośrednim i długodystansowym efekcie. Projektanci podkreślili konieczność przewidywania efektów w skali wielu lat, a więc wyobrażenia sobie wielu wersji tego samego parku. Żeby osiagnąć dobry efekt na wszystkich etapach, projektanci łączą rośliny z rzeźbiarskimi instalacjami. Dzieła sztuki przyciągają wzrok i wyznaczają przestrzeń parku, nim wyrosną w nim drzewa i krzewy. Stopniowo rośliny wzrastają i zyskują na znaczeniu, by ostatecznie zdobyć dominację. 
Para projektantów opisała też wdrażany w Kopenhadze program „parków kieszonkowych”. Pocket parks to niewielkie tereny zielone zakładane na pustych działkach w mieście, np. w miejscu wyburzonych budynków. Ich realizacja nie wymaga wielkich funduszy ani kosztownych przekształceń terenu, zapewniają natomiast dostęp do zieleni mieszkańcom gęsto zabudowanych miast. 


Spotkanie ze skandynawskimi projektantami to już dziesiąta konferencja z cyklu „Współczesna architektura krajobrazu - trendy, technologie i praktyka". Stowarzyszenie Architektury Krajobrazu (SAK) od pięciu lat zaprasza znanych architektów krajobrazu z Polski i Europy Zachodniej. Na konferencji prezentowane są nowe projekty i realizacje, a także produkty i rośliny. Kolejna edycja zaplanowana jest na jesień 2015 roku.
- Krzysztof Zięba