Do Chodovic, oddalonych od Pragi o niemal dwie godziny drogi trudno dotrzeć – najbliższy przystanek autobusowy znajduje się cztery kilometry od wsi. Osada przypomina schludniejszą wersję polskiej prowincji – z kolorowymi okiennicami, swojskimi malwami w ogródkach i wałęsającymi się psami. Siedem lat temu nad barokowym kościołem świętego Bartłomieja, wzniesionym na pozostałościach romańskiej kaplicy z XI wieku zawisło widmo bankructwa. Bliskość kilku innych świątyń oraz postępujący ubytek, starzenie i laicyzacja ludności spowodowały chroniczny brak pieniędzy, co z kolei skazywało niszczejącą budowlę na ruinę. Zbawienne dla zabytku okazało się przekazanie go władzom gminy za symboliczną koronę. Parafia zachowała prawa do odprawiania liturgii w najważniejsze katolickie święta, a dotowany odtąd z państwowych i unijnych środków obiekt przeznaczono na działalność kulturalną.
Projekt jego odnowy i adaptacji powierzono, nie przewidując szokujących konsekwencji, Jakubowi Berdychowi – konserwatorowi pracującemu nad renowacją zabytkowych rzeźb, a zarazem jednemu z najzdolniejszych czeskich projektantów swojego pokolenia.
Po zdjęciu warstw tandetnych farb odkryto barokowe freski, fragmenty klasycystycznych malowideł, a na sklepieniu konstelację gwiazd Dawida, zamalowanych prawdopodobnie w latach pięćdziesiątych XX wieku. Pomysł pozostawienia na ścianach panoramy dziejów zabytku spotkał się początkowo z dezaprobatą konserwatora. Prawdziwą rewolucję przyniosła jednak decyzja o zastąpieniu kościelnych ław rzędami białych pantonów. To świadoma aluzja do czci, jaką otaczane są designerskie meble. W oparciach ustawionych w wojskowym porządku krzeseł bezceremonialnie wycięto motyw chrześcijańskiego krzyża, jakby przypominając o wyższości wieczności nad doczesnością, a siedziska wyłożono pluszowymi poduszkami w odcieniu kardynalskiej czerwieni.
Ekumeniczny i multikulturowy sznyt podkreśliły nawiązujące do muzułmańskiej tradycji kobierce, którymi zasłano kamienne posadzki. Monumentalna na zdjęciach, a w rzeczywistości niewielka przestrzeń zyskała też pałacowy rozmach dzięki kryształowym żyrandolom, które ze względu na szczupłość budżetu, a po trosze z powodu upodobań projektantów wykonano z niepolerowanego szkła.
Realizacja początkowo zbulwersowała okolicznych mieszkańców. Mariaż historii z klasyką designu, wysoce abstrakcyjny w zestawieniu z sielskim krajobrazem widocznym po otwarciu kościelnych wrót, z trudem zyskiwał ich akceptację. Projekt wsparł jednak zarówno biskup, jak i przedstawiciele ministerstwa kultury, którzy docenili ideę przyświecającą projektantom – zbliżenie kultur i tolerancję wyznaniową. W Czechach, gdzie dwie trzecie ludności deklaruje ateizm, architekci i hierarchowie muszą, niczym w czasach kontrreformacji, poszukiwać nowego języka, który pomoże im trafić do współczesnych, wypełnić i utrzymać opustoszałe kościoły.
Rewitalizacja kościoła św. Bartłomieja \Revitalisation of St. Bartholomew’s Church
Chodovice, Czechy\Chodovice, Czech Republic
Autorzy\Designers: Qubus Design, Jakub Berdych, Maxim Velčovský
Prace konserwatorskie\Restoration works: Jan Hendrych, Petr Bauer, Jakub Berdych, Jaroslav Skuhravý, Jitka Musilová, Roman Lutz
Klient\Client: Ministerstwo Kultury Republiki Czeskiej
Fundatorzy\Donors: Ministerstwo Kultury, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Urząd Powiatowy, Kraj Kralowohradecki, Open Society Fund, miasto Hořice, rodzina Malinských, parafia rzymskokatolicka Chodovice, gmina Holovousy, prywatni donatorzy
Użytkownik\Holder: parafia rzymskokatolicka Chodovice
Prace konserwatorskie\Restoration works: 2002-
Projekt adaptacji\Adaptation design: 2006
Zakończenie adaptacji i głównych prac konserwatorskich\End of adaptation and main restoration works: 2006
Koszt konserwacji i adaptacji\Cost of restoration and adaptation: 8 854 966 Kč
- 1
- 2
-
Rydzykland, czyli mix Lichenia z Ciechocinkiem
Pierwszy w Polsce kompleks religijno-wypoczynkowy planuje zbudować w Toruniu ojciec Rydzyk. Przy malowniczym Porcie Drzewnym szykuje się powtórka z Lichenia, z tą różnicą, że oprócz strawy duchowej w postaci bombastycznej świątyni, pielgrzymi dostaną też coś dla ciała – lecznicze kąpiele w aquaparku z geotermalną wodą. Będzie to prawdziwa mekka dla słuchaczy Radia Maryja więcej
-
ŻYCIE W ARCHITEKTURZE 2004
Piąta edycja, organizowanego przez miesięcznik "Architektura Murator", konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE więcej
-
ŻYCIE W ARCHITEKTURZE 2006
Szósta edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE, organizowanego od 1995 roku więcej
-
W subiektywie - Światowa fotografia architektury: Maurizio Marcato
